Architektura-murator - 2016-02
Autor: Ewa P. Porębska <p>W styczniu oficjalnie Wrocław stał się Europejską Stolicą Kultury i cieszy niezwykle, iż w programie wśród ponad tysiąca wydarzeń artystycznych, widoczną rolę pełni architektura. Otwarcie ekspozycji <em>Made in Europe. 25 lat nagrody Unii Europejskiej w dziedzinie architektury współczesnej – Mies van der Rohe Award</em> w Muzeum Architektury, czy inspirowane wystawą WuWA realizowane modelowe osiedle Europejskiej Stolicy Kultury – Nowe Żerniki to zaledwie początek architektonicznych wydarzeń, które przez cały rok prezentować będziemy na naszych łamach. Jak twierdzi Zbigniew Maćków – kurator ESK 2016 do spraw architektury – w programie chodzi przede wszystkim o rozszerzenie (architektonicznej) świadomości. Trzymamy kciuki!</p> <p><strong>Ewa P. Porębska</strong></p>
Architektura-murator 02/2016

W styczniu oficjalnie Wrocław stał się Europejską Stolicą Kultury i cieszy niezwykle, iż w programie wśród ponad tysiąca wydarzeń artystycznych, widoczną rolę pełni architektura. Otwarcie ekspozycji Made in Europe. 25 lat nagrody Unii Europejskiej w dziedzinie architektury współczesnej – Mies van der Rohe Award w Muzeum Architektury, czy inspirowane wystawą WuWA realizowane modelowe osiedle Europejskiej Stolicy Kultury – Nowe Żerniki to zaledwie początek architektonicznych wydarzeń, które przez cały rok prezentować będziemy na naszych łamach. Jak twierdzi Zbigniew Maćków – kurator ESK 2016 do spraw architektury – w programie chodzi przede wszystkim o rozszerzenie (architektonicznej) świadomości. Trzymamy kciuki!
Ewa P. Porębska

Spis treści Architektura 02/2016
realizacje

Kwestie połączenia starego z nowym staraliśmy się rozwiązać dzięki zastosowanym materiałom. Wnętrze wykończone jest konglomeratem betonu z dodatkiem kruszywa melafirowego i cegły, charakterystycznej dla fasad domów w zabytkowym centrum miasta. Na zewnątrz widać bardzo jasny, niemal biały beton, a okładzina z ceglanych odłamków pojawia się jedynie w przypominających łzy szczelinach – pisze główny projektant budynku Fernando Menis.

Niewiele brakowało, by projekt Fernanda Menisa podzielił los niezrealizowanej koncepcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej autorstwa Chrystiana Kereza. Budowa sali koncertowej doszła do skutku tylko dzięki ogromnej determinacji władz miasta i hiszpańskiego architekta – przypominamy założenia konkursu z 2008 roku i okoliczności, w jakich dokonywano kolejnych zmian zwycięskiego projektu.

Chcielibyśmy, aby nowy obiekt przyczynił się do wzrostu liczby imprez kulturalnych odbywających się w Toruniu. Mam nadzieję, że stanie się jedną z atrakcji, ikoną miasta, dla którego zawsze były ważne artystyczne aspiracje – pisze Grzegorz Grabowski, prezes zarządu CKK Jordanki.

Architektura Centrum Kulturalno-Kongresowego Jordanki w Toruniu skłania do refleksji, zaskakuje, niepokoi i inspiruje zarazem. Potrafi nawiązać z widzem dialog, a nawet rodzaj bliskiej relacji i tym samym skłonić go do wzniesienia się na wyżyny swoich możliwości interpretacji – pisze Ignacio Bosch Reig, profesor projektowania architektonicznego na WA politechniki w Walencji.

Unikalne w skali światowej okładziny uzyskano poprzez ręczne skuwanie betonu według wzorca przygotowanego osobiście przez architekta. Ta niezwykle pracochłonna metoda wzmocniła siłę wyrazu obiektu i spotęgowała wrażenie, iż główna sala Jordanek jest jak wykuta w skale tajemnicza grota – pisze architekt i krytyk architektury Ewa P. Porębska.

Budowa wiat wraz z towarzyszącą im małą architekturą to sukces władz Warszawy, projektantów i firmy zarządzającej. Nie skorzystano, jak w innych krajach, z gotowych wzorów, a postawiono na konkurs i dobry polski projekt – piszą Dominik Lisik i Tomasz Gamdzyk sytuując przyjęte w stolicy rozwiązanie w kontekście podobnych realizacji na świecie.

Budynek powstał na terenie kampusu łódzkiej filmówki. Nawiązując do ceglanego gmachu dawnej fabryki termometrów, architekci starali się zmierzyć z legendą słynnej szkoły, oddać artystyczny i duchowy ferment, twórczą atmosferę miejsca – o realizacji Dresler Studio pisze Maja Mozga-Górecka.

Ze względu na sąsiedztwo historycznej zabudowy i traktu królewskiego nowe skrzydło szpitalne pokrywa szlachetna kamienna okładzina, której detal nawiązuje do bogatej warszawskiej tradycji wyszukanych form elewacyjnych – o realizacji biura Chmielewski Skała Architekci pisze Grzegorz Stiasny.

Zespół stanął w pobliżu nowego kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego, oferując głównie niewielkie mieszkania dla studentów i młodych małżeństw. Charakter prostym bryłom nadaje szachownicowy układ balkonów i okien – o realizacji Biura Projektów Lewicki Łatak pisze Dawid Hajok.

W budynku mieszczą się laboratoria i pracownie wykorzystywane przez wszystkie wydziały Politechniki Lubelskiej. Rytm pilastrów i gzymsów z kortenowskiej blachy oraz surowe wnętrza sprawiają, że kojarzy się on ze współczesną fabryką – o realizacji biura AMC Andrzej M. Chołdzyński pisze Tomasz Michalak.

W toruńskiej realizacji Fernando Menis odkrył istotę swej architektury, która zawsze zdaje się częścią krajobrazu powstałego w wyniku procesów geologicznych. Skłania do refleksji, niepokoi i inspiruje zarazem – o poszukiwaniu esencji miejsca, łączeniu przeciwieństw i niezwykłej biegłości w kreowaniu unikalnych przestrzeni piszą Ignacio Bosch Reig, profesor projektowania architektonicznego na WA politechniki w Walencji i Ewa P. Porębska, architekt, krytyk architektury, redaktor naczelna „A-m”.

konteksty

Każda z niemieckich wystaw IBA to ogromne przedsięwzięcie budowlane, z którym trudno się mierzyć innym inwestycjom w Europie. W ramach IBA Hamburg na zdegradowanych wyspach Łaby od 2006 roku powstaje wielokulturowe i różnorodne, a równocześnie ekologiczne miasto przyszłości. Ostatnie 10 lat budowy zespołu podsumowuje dla „Architektury-murator” dyrektor tej edycji wystawy, niemiecki urbanista Uli Hellweg.

polecamy

Architektura stanowi kluczowy element programu ESK 2016. Obchody będą okazją do podjęcia szerokiej dyskusji na temat kondycji współczesnej architektury, zasad kształtowania przestrzeni przyjaznej mieszkańcom, a także możliwości partycypacji społecznej w tym procesie. Przedstawiamy najciekawsze wydarzenia architektoniczne planowane w lutym we Wrocławiu.

co się wydarzyło

Podsumowujemy pierwszych kilka odsłon podróżującej wystawy, która promuje Polskę poprzez architekturę. Ekspozycję przygotowała redakcja miesięcznika "Architektura-murator" wraz z Departamentem Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.

Wielu mieszkańców wychowywało się w cieniu płotu, który tak bardzo wniknął w krajobraz, że wydawało się, że nic za nim nie ma. Mieszkańcy ochrzcili budynek Teatrem w budowie i tak się przywykło to miejsce nazywać – mówił dyrektor CSK Piotr Franaszek podczas multimedialnego widowiska, w trakcie którego usunięto ogrodzenie placu budowy Centrum Spotkania Kultur w Lublinie. Oficjalne otwarcie obiektu zaplanowano w połowie 2016 roku – relacja Agnieszki Skolimowskiej.

Nowy system identyfikacji wrocławskiej instytucji, zaprojektowany przez grafika Mariana Misiaka oraz architekta Piotra Zybury i pracowni Arch_it, znalazło się w gronie laureatów II Przeglądu Muzeum Widzialne 2015 organizowanego przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.

Najnowsza edycja mapy przygotowanej przez stowarzyszenia Masław przedstawia 20 obiektów i przestrzeni, które uległy różnego rodzaju transformacjom w ciągu ostatniego ćwierćwiecza. To przegląd nie tylko widocznych naskórkowo zmian, lecz pośrednio również koncepcji konserwatorskich, modernizacyjnych i adaptacyjnych lub ich braku.

Pierwsze dwa dni 51. Kongresu Międzynarodowego Stowarzyszenia Planistów Miejskich i Regionalnych (ISOCARP) zostały zaplanowane jako warsztaty w dwunastu miastach holenderskich oraz przygranicznych – w Belgii i Niemczech. Ich formuła opierała się na dyskusji i ćwiczeniach w grupach, a często też spacerach badawczych – relacja Michała Stangla.

Najnowsza konferencja Katedry Urbanistyki i Planowania Przestrzennego Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej pokazała, że potrzebne jest krytyczne spojrzenie na miasta nie tylko poprzez paradygmat rozwoju. Może ono ustrzec aglomeracje przed szkodliwymi inwestycjami, za których finansowanie będą odpowiedzialne przyszłe pokolenia – pisze Agata Twardoch.

co się projektuje

Na terenie Nowego Centrum Łodzi powstaje biurowiec według projektu medusa group.

Projekt wielofunkcyjnego założenia wokół CKK Jordanki w Toruniu opracowali Kamila i Piotr Orliccy z gdyńskiego biura Elipsa.

Konkurs na opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej tzw. Małego Rynku w Polanicy-Zdroju wygrała pracownia Bulanda, Mucha Architekci.

Konkurs na adaptację zabytkowych kamienic na muzeum miasta wraz z zagospodarowaniem rynku wygrała pracownia WXCA.

Na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego powstaną nowe pawilony wejściowe. Konkurs na ich projekt wygrała warszawska pracownia 2pm.

Nowy budynek Uniwersytetu Medycznego zaprojektowała Pracownia Architektoniczna 1997 z Poznania.

czytelnia

Publikacja, podsumowująca osiem edycji konkursu, nie jest katalogiem ani usystematyzowanym przeglądem ponad 50 prac nagrodzonych i wyróżnionych. Raczej rzeczywiście, co sugeruje sam tytuł, zestawem lekcji czy wykładów odnoszących się do siedmiu obszarów problemowych zdefiniowanych jako: pamięć, ruch, mieszanka, peryferie, nabrzeże, targ, demokracja – recenzja Piotra Lewickiego i Kazimierza Łataka.

Słyszane po stokroć baśnie nabierają w komiksie Toppiego nowego blasku, Orient kusi tysiącem kształtów i barw. Autor nie tylko uzyskuje niezwykły nastrój współgrający z opowiadaną historią, ale włada opowieścią w sposób totalny – recenzja Barbary i Oskara Grąbczewskich.

Nie przepadamy za tzw. projektami artystycznymi – bardzo często są one współczesną wersją „nowych szat cesarza”, czyli po prostu hucpiarstwem zamaskowanym płytką ideologią lub szantażem politycznej poprawności. 365 Drzew wygrywa jednak świetnym, bezpretensjonalnym pomysłem. Dziecięca tęsknota, żeby uciec gdzieś wyżej, na drzewo, do lepszego świata łączy się z refleksją na temat piękna i wartości natury – recenzja Barbary i Oskara Grąbczewskich.

Akwarele Holla, mimo ich roboczego, użytkowego charakteru podobnie jak szkice Alvaro Sizy, nadają się prosto pod szkło. Fascynujące jest obserwowanie, jak rodzą się pomysły, jak Holl do nich powraca, jak pracuje nad nimi, by doprowadzić je do stadium, w którym rozpoznajemy jego zrealizowane budynki – recenzja Barbary i Oskara Grąbczewskich.

Słowem kluczem Domu… jest komfort. Rybczyński śledzi narodziny tego pojęcia. Nie istniało ono w średniowieczu. Dopiero w XVII wieku pojawiły się miękkie, tapicerowane meble, zastępujące drewniane ławy. Co ciekawe, współczesną, wygodną organizację domu zawdzięczamy mniej architektom, a bardziej dziewiętnastowiecznym poradnikom dla pań – recenzja Łukasza Wojciechowskiego.

Yes Is More to wizualny wykład filozofii „pragmatyczno-utopijnej architektury” Bjarke Ingels Group, w której każde prawne uwarunkowanie, życzenie inwestora, wytyczne kontekstu są przyjmowane nie jako przeszkoda, ale pozytywne wyzwanie. Kluczem, oprócz dynamicznych kadrów i mocnej grafiki, jest tu autoironiczny dystans – recenzja Barbary i Oskara Grąbczewskich.

wnętrza

Autor Rooms wypełnia niszę między hostelami, mieszkaniami do wynajęcia a hotelami sieciowymi. Projektanci z pracowni Mateusza Baumillera chcieli przedstawić Warszawę jako miasto kontrastów, gdzie sentymenty łączą się ze współczesnością – pisze Dominika Olszyna.

technika

Dla wielu turystów muzeum stanowi pierwszy punkt na trasie zwiedzania parku narodowego Biesbosch na pograniczu południowej Holandii i północnej Brabancji. Stary gmach nie odpowiadał jednak współczesnym standardom, dlatego podjęto decyzje o jego rozbudowie. W celu uproszczenia realizacji pierwotna heksagonalna konstrukcja została zachowana, a od południowego zachodu dodano nowe skrzydło. Zarówno nową, jak i istniejącą część obsypano ziemią, tworząc ogólnodostępny zielony dach z punktami widokowymi.

warsztat

Aby zmniejszyć masywność bryły, która stała się większa od sąsiednich budynków, architekci zdecydowali się na wykonanie zaokrąglonych elewacji z białych, 12-milimetrowych arkuszy corianu – o realizacji wielofunkcyjnego kompleksu w samym centrum Wrocławia, mieszczącego m.in. apartamenty, biura oraz hotel, piszą jego współautorzy – Asaf Gottesman i Piotr Bury.

zawód architekt

Szukam esencji miejsca. Moja rola polega na rozbudowywaniu aspektów kulturowych konkretnej przestrzeni – o potrzebie tworzenia architektury ponadczasowej, doświadczeniach pracy ze studentami w Azji i Europie oraz współczesnych polskich realizacjach z Fernandem Menisem rozmawia Maja Mozga-Górecka.

Szukasz innych wydań ?

Sprawdź archiwum