Centrum Leonardo da Vinci w Podzamczu Chęcińskim
Budynek powstał w ramach rewitalizacji dawnego kompleksu szkół rolniczych, w skład którego wchodził między innymi dwór obronny z XVII wieku. Wartości zabytkowe doskonale udało się tu pogodzić ze współczesną architekturą – o realizacji eM4 Pracowni Architektury Brataniec pisze Grzegorz Stiasny.
Centra nauki to instytucje, których zadaniem jest rozbudzanie zainteresowania nauką w społeczeństwie. W odróżnieniu od tradycyjnych muzeów techniki, prezentowane w nich eksponaty umożliwiają interaktywność – zwiedzający mogą samodzielnie przeprowadzać doświadczenia i badać zjawiska z różnych dziedzin. Sukces pierwszej takiej placówki w Polsce, stołecznego Centrum Nauki Kopernik, skłonił włodarzy wielu miast do podobnych inwestycji. Dziś w kraju działa już kilkanaście ośrodków tego typu, a ich ekspozycje i programy edukacyjne potrafią przyciągnąć tłumy, głównie dzieci i młodzieży. Jednym z większych jest Centrum Nauki Leonardo da Vinci w podkieleckim Podzamczu Chęcińskim. Obiekt powstał w ramach rewitalizacji terenów po dawnym kompleksie szkół rolniczych, którą od kilku lat prowadzi samorząd województwa świętokrzyskiego. Dotychczas przywrócono świetność zabytkowemu dworowi obronnemu z XVII wieku, w którym Centrum da Vinci w Podzamczu Chęcińskim budynek powstał w ramach rewitalizacji dawnego kompleksu szkół rolniczych, w skład którego wchodził między innymi dwór obronny z XVII wieku.
Wartości zabytkowe doskonale udało się tu pogodzić ze współczesną architekturą urządzono centrum konferencyjne, zrekonstruowano otaczające go ogrody w stylu włoskim, stojący w pobliżu stuletni spichlerz zaadaptowano na hotel, uporządkowano układ wodny stawów, będących pozostałościami dawnych fos, i poddano konserwacji kunsztowną, barokową bramę. Nowe funkcje zyskały też budynki bliższe współczesności. W dawnym internacie ulokowano ośrodek wychowawczy dla młodzieży, a szkołę przebudowano na potrzeby Laboratorium Badań Genetyki Medycznej oraz Biobank Świętokrzyski, który umożliwia przechowywanie i badanie próbek, m.in. krwi, potrzebnych do analizowania przyczyn zachorowań na choroby cywilizacyjne. Jedynym jak dotąd zupełnie nowym budynkiem jest centrum nauki. Zlokalizowano je na wschód od zabytkowego dworu. Aby jednak nie tworzyło dysonansu, od strony historycznego obiektu widzimy głównie zielone wzniesienie stanowiące część parkowego otoczenia – bastion odpowiadający pierwotnej, obronnej funkcji całego zespołu. Między nową bryłą a dawnym spichlerzem urządzono patio z sadzawką i fontanną. Z tarasu znajdującej się tu kawiarni roztaczają się widoki na odrestaurowane zabytki, przeglądające się dodatkowo w lustrze wody.