O osiągnięciach polskiej architektury świadczą coraz liczniejsze nagrody i wyróżnienia w międzynarodowych konkursach i rankingach. Ale czy wnosi coś nowego, istotnego do międzynarodowego dyskursu? Czy jest innowacyjna – w szerokim tego słowa znaczeniu?
W tym roku redakcja naszego miesięcznika zaplanowała wiele wydarzeń, mających na celu wspieranie innowacyjnych projektów, sposobów pracy, produktów, uczelni. Organizować będziemy warsztaty, spotkania, wykłady oraz konkursy, w czym wspomagać nas merytorycznie będzie 25-osobowy Komitet Innowacyjności, w skład którego weszli nauczyciele akademiccy z większości polskich uczelni architektonicznych. Mamy nadzieję, iż to wydarzenie pozwoli nam przyjrzeć się i upowszechnić wiedzę o najciekawszych trendach i zjawiskach w architekturze polskiej początków XXI wieku.
Ewa P. Porębska
Kształt Domu po Drodze KWK Promes widać w pełni dopiero z lotu ptaka, ale już sam spacer betonowym szlakiem sprawia, że jesteśmy tym obiektem zaintrygowani. Malownicza wstęga ciągnie się od wjazdu, zaplata w centrum działki i spływa do rzeki, wydobywając nieoczywiste walory krajobrazu – o najnowszej realizacji pracowni KWK Promes piszą Ewa Kuryłowicz i Ewa P. Porębska. W numerze także wypowiedź architekta Roberta Koniecznego o okolicznościach powstania projektu i wyzwaniach, jakie towarzyszyły realizacji.
Monolityczną bryłę budynku architekci ożywili kilkoma wcięciami i taflami szkła według reguł modernistycznej kompozycji. Przeszklenia precyzyjnie kadrują najciekawsze widoki otoczenia – kościół, strome czapy domów, zieleń – o realizacji biura ENONE Architektura i Design pisze Tomasz Głowacki.
Ingerencje w zabytkową tkankę architekci ograniczyli do minimum. Dzięki umiejętnemu połączeniu nowych aranżacji z częścią pierwotnego wyposażenia, stworzyli obiekt, który ma szansę stać się główną atrakcją turystyczną miasta – o wspólnej realizacji Konior Studio i OVO Grąbczewscy pisze Anna Syska.
Historyczny zespół wyłuszczarni nasion na terenie Puszczy Knyszyńskiej zaadaptowano na funkcje turystyczne. Architekci z szacunkiem odnieśli się do charakteru istniejącej zabudowy, nadając jednocześnie nowe znaczenia całemu kompleksowi – o realizacji biura Prosper pisze Marcin Chodorowski.
Budynek odpowiada najnowszym trendom wznoszenia śródmiejskich dworców. Jest to zarazem pierwsza inwestycja w Europie zrealizowana w formule partnerstwa publiczno-prywatnego z unijnego programu zwrotnego Jessica – o realizacji biura Proconcept pisze Daniel Załuski.
Walka o zachowanie hotelu Cracovia projektu Witolda Cęckiewicza trwała pięć lat. Inwestor pod wpływem decyzji konserwatora i nacisków opinii publicznej zlecał pracowni DDJM opracowywanie kolejnych wersji obiektu, który miał go zastąpić. Ostatecznie Ministerstwo Kultury odkupiło budynek od dewelopera na potrzeby Muzeum Narodowego w Krakowie. O kulisach tej bezprecedensowej historii pisze Tomasz Żylski.
Rok 2017 redakcja „A-m” ogłosiła Rokiem Innowacji. Celem wydarzenia jest wspieranie innowacyjnych projektów, sposobów pracy, produktów i uczelni w szerokim rozumieniu tego pojęcia
Polscy historycy sztuki nadal nie wypracowali spójnej klasyfikacji rodzimej architektury. Próby systematyzacji podejmują sami projektanci – przedstawiamy jedną z nich, którą stworzył krakowski architekt Krzysztof Ingarden, posługując się metodą pozwalającą szeregować kierunki na wyobrażonej osi czasu.
Marek Dziekoński. Koncepcja-kreacja-konteksty to wystawa realizacji i projektów architekta, którego twórczość kształtuje współczesny obraz dwóch polskich miast – Tychów i Wrocławia.
W 2016 roku w 10 przedszkolach na terenie Polski odbywał się pilotaż programu edukacji architektonicznej realizowany przez Narodowe Centrum Kultury. Jego założeniem było sprawdzenie, w jaki sposób w takich placówkach edukacja kulturalna w dziedzinie architektury mogłaby być prowadzona systematycznie.
Wallpaper Design Award, nagroda przyznawana przez znany lifestylowy magazyn, honoruje wyróżniające się w danym roku postaci, miejsca i obiekty. Tym razem czasopismo przeprowadzało konkurs w 11 kategoriach, a w jury zasiedli: Ronan i Erwan Bouroullecowie, Laetitia Casta, Tom Sachs, Ramdane Touhami i Amanda Levete. Dom własny architekta Roberta Koniecznego w Brennej uznano najlepszym domem roku 2017.
W grudniu ubiegłego roku w Gorzowie Wielkopolskim odbyło się zorganizowane przez urząd miasta seminarium Estetyka pod lupą, podczas którego podsumowano doświadczenia i plany kilku polskich miast odnoszące się do poprawy jakości ich przestrzeni publicznych. Prelegenci podkreślali, że ważniejszy od zakazów i nakazów jest dialog z podmiotami, których uregulowania miałyby dotyczyć – relacja Katarzyny Gucałło.
Zamek Książąt Pomorskich i katedra św. Jakuba, kino Kosmos, pawilony handlowe CEZAS i Barbara, Aula Kopernikańska PAM i zespół Wojewódzkiego Domu Sportu to tylko niektóre szczecińskie obiekty uwiecznione na talii kart do gry, która trafiła na rynek pod koniec 2016 roku. Projekt powstał z inicjatywy Tomasza Sachanowicza, młodego szczecińskiego architekta działającego pod szyldem S.LAB architektura, a sfinansowany został dzięki platformie crowfundingowej – pisze Marek Sietnicki.
Skromna rozmiarami, barwna książeczka poświęcona willi Antoniego Szyllera, wybudowanej w 1929 roku według projektu Bohdana Lacherta i Józefa Szanajcy, powstała dzięki współpracy dwóch rodzinnych duetów – matki i córki: Hanny Faryny-Paszkiewicz i Zuzanny Fruby oraz braci Tymka i Jakuba Jezierskich, którzy zajęli się oprawą graficzną. Historię domu z Saskiej Kępy architekt wnętrz Zuzanna Fruba opisała wierszem. Dla starszych czytelników przeznaczona jest druga część książki – szkic historyczki sztuki Hanny Faryny-Paszkiewicz poświęcony losom willi – od pierwszej koncepcji architektonicznej do wyburzenia w 2002 roku – recenzja Krzysztofa Zięby.
Na zlecenie koncernu Shell pracownia KAMJZ we współpracy z biurem Kuryłowicz & Associates przygotowała projekt innowacyjnej stacji paliw. Obiekt znalazł się w finale ubiegłorocznego World Architecture Festival.
Na warszawskich Włochach powstaje zespół willi miejskich projektu pracowni Paweł Lis Architekci.
Konkurs na zagospodarowanie terenu wokół zalewu Lubianka w Starachowicach wygrała Pracownia Architektoniczna Format z Kielc.
Wkrótce rozpocznie się budowa siedziby Sinfonii Varsovii na warszawskiej Pradze według konkursowego projektu pracowni Atelier Thomas Pucher z Grazu.
W Zdziwóju na terenie gminy Chorzele powstanie inkubator przedsiębiorczości według projektu biura r3d3.
U zbiegu ulic Puławskiej i Bukowińskiej w Warszawie trwa realizacja nowej siedziby Transportowego Dozoru Technicznego. Projekt obiektu opracowało biuro JEMS Architekci.
W książce zebrano sześć napisanych przez różnych autorów, bardzo odmiennych pod względem stylu i metodologii esejów – opowieści – wspomnień – tropów, poświęconych sześciu wybitnym polskim architektkom: Dianie Reiterównie, Barbarze Brukalskiej, Helenie Syrkusowej, Halinie Skibniewskiej, Jadwidze Grabowskiej-Hawrylak i Anatolii Hryniewickiej-Piotrowskiej. To zróżnicowanie jest wielkim atutem. Z kart wyłaniają się żywe osoby, a nie tylko historie zawodowych sukcesów – recenzja Grzegorza Stiasnego.
Książka, pod redakcją Bernarda Tschumiego i Irene Cheng, to zbiór 60 krótkich esejów, niemal manifestów, odnoszących się do teraźniejszości i poszukujących strategii na przyszłość. Zebrane są w ośmiu grupach tematycznych, wskazującą na określone zderzenia i relacje występujące w architekturze współczesnej – recenzja Magdaleny Kozień-Woźniak.
Książka Italo Calvino to powieść bez fabuły, którą otwiera się w dowolnym miejscu – w trakcie jednej z rozmów Marko Polo z cesarzem Chin Kubłaj-Chanem. Podróżnik opowiada o miastach jego imperium, które zobaczył. Nie są to jednak miasta rzeczywiste, lecz literacka fikcja, mistrzowsko ujęta w słowa przez autora. W jednej chwili czytelnik przenoszony jest w świat wyobraźni, do architektury ze snów – recenzja Magdaleny Kozień-Woźniak.
Profesor Joseph Rykwert, jeden z najwybitniejszych historyków i krytyków architektury, próbuje w tej książce znaleźć odpowiedź na pytanie, jak tworzyć dzisiaj wartościową miejską przestrzeń i architekturę. My – architekci – często bowiem bardzo nierozważnie gospodarujemy przestrzenią publiczną, zapominając o konieczności ochrony wartości kulturowych, a trzeba pamiętać, że 80 procent mieszkańców miast stanowią przybysze. Może to oznaczać tylko jedno – integruje nas przede wszystkim miejsce. Nie ludzie. Pamiętajmy o tym tworząc urbanistykę naszych miast – recenzja Katarzyny Kozień-Korneckiej.
Patrząc na okładkę, czuję się jak tytułowy barbarzyńca. Jak wiele z tej książki Zbigniewa Herbrta pozostało w mojej pamięci? Malowidła w Lascaux, doryckie świątynie w Paestum, zabytki Arles, a może katedra w Orvieto? Ale niezwykłość polega tu również na wspólnocie odczuwania. Ten krótki esej jest jak spacer po ogrodzie. Pokazuje jego cudowności. Pozwala, byśmy przystanęli i dali się oczarować – recenzja Katarzyny Kozień-Korneckiej.
Przestrzeń podzielona jest na trzy części. Każda z nich reprezentuje jedną z trzech kultur: dworską, religijną i miejską. Na nowo wyeksponowano kolekcje europejskiego i staropolskiego rzemiosła oraz malarstwa i rzeźby – o realizacji 307kilo pisze Dominika Olszyna.
Konstrukcja filharmonii w Hamburgu projektu pracowni Herzog & de Meuron została wzniesiona na murach powstałego w połowie lat 60. i funkcjonującego do lat 90. ceglanego spichlerza. Oparto ją na ponad 1700 palach, z czego wykorzystano 1100 istniejących. W celu silniejszego powiązania wnętrza filharmonii w Hamburgu z otoczeniem, projektanci położyli szczególny nacisk na rozrzeźbienie elewacji, zarówno jako całości, jak i w rozwiązaniach szczegółowych. Szklaną fasadę o powierzchni 16 000 m² wykonano z 1100 zestawów szklanych, w większości przypadków o niepowtarzalnej geometrii. Wybrane moduły są wybrzuszone lub wgłębione.
Podczas realizacji zespołu architekci starali się w maksymalnym stopniu wykorzystać walory działki położonej niecałe 100 metrów od morza. Projektując Dune, zachowali większość drzew i pofalowaną wydmową rzeźbę terenu, planowane wycinki ograniczając do minimum – o budowie kompleksu i wyzwaniach wiążących się z jego usytuowaniem na podłożu charakteryzującym się silnymi przewarstwieniami gruntów nośnych i nienośnych oraz bardzo wysokim poziomem wód podziemnych – pisze Marek Sietnicki.
Prezentujemy projekty magisterskie wykonane na Wydział Budownictwa i Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie nominowane do nagrody SARP im. Zbyszka Zawistowskiego oraz Polsko-Niemieckiej Nagrody Integracyjnej BDA-SARP.
Każdy architekt powinien być uczciwy i przyzwoity w swoich działaniach, a prawa autorskie łamią ludzie tych cech pozbawieni – o pasji nauczania architektury, silnej potrzebie piękna i pozytywnych aspektach peerelowskich normatywów z Witoldem Cęckiewiczem rozmawia Maja Mozga-Górecka.
Szukasz innych wydań ?
Sprawdź archiwum