Kotlina Jeleniogórska – zabytek odzyskany
Architektoniczny przewodnik ze zdjęciami Marcina Czechowicza: prezentujemy 10 wybranych założeń pałacowych, dzięki którym Kotlina Jeleniogórska, nazywana też Doliną Pałaców i Ogrodów, wraca na turystyczną mapę Europy.
Kotlina Jeleniogórska, przez miłośników architektury i sztuki czasem nazywana Małą Doliną Loary, to urokliwy zakątek Polski. Na tle krajobrazu gór i pogórza, wzdłuż koryta rzeki Bóbr, rozlokowane są malownicze założenia pałacowo- -parkowe. Około 30 zabytkowych obiektów mieszkalnych – średniowieczne zamki, renesansowe dwory, barokowe i XIX-wieczne pałace, a także XX-wieczne wille – stanowi największe skupisko architektury o charakterze rezydencjonalnym w Europie.
Większość z nich wzniesiono albo przebudowano w XIX wieku, kiedy Kotlina Jeleniogórska stała się modna wśród pruskiej arystokracji i rodziny królewskiej Hohenzollernów. W ślad za koronowanymi głowami, zjawiła się tu europejska arystokracja, która szukała miejsc na letnie rezydencje i reprezentacyjne siedziby otoczone imponującymi parkami zaprojektowanymi przez wybitnych architektów krajobrazu – Petera Josepha Lenné i Eduarda Petzolda. Tutaj po prostu wypadało bywać. W kotlinie można było spotkać nie tylko Hohenzollernów, Habsburgów, Czartoryskich, Radziwiłłów, ale także takie osobistości, jak Johann Wolfgang Goethe czy John Quincy Adams, przyszły prezydent Stanów Zjednoczonych, na którym wizyta na Dolnym Śląsku musiała wywrzeć ogromne wrażenie. By ujrzeć tę krainę, poprzez oceany / Przybyłem tu z ojczyzny niebiańskiej wolności / A obrazem wspaniałym z gór tych wysokości / Sam Bóg obdarował mój wzrok oczarowany – pisał (J.Q. Adams, Listy o Śląsku, Warszawa - Wrocław 1992).