Młodzi do Łodzi. Redefinicja dyscypliny.

Tegoroczne ogólnopolskie konfrontacje młodych architektów Młodzi do Łodzi były już piątą edycją tego wydarzenia. Odbyło się ono pod hasłem: Razem: razem dla architektury, środowiska, razem dla społeczeństwa. Od 2003 roku, kiedy w Urzędzie Miasta Łodzi, dzięki sugestii Piotra Marciniaka, „Architektura-murator” zorganizowała pierwszą edycję, co 5 lat architekci z całej Polski, którzy nie ukończyli 40. roku życia, spotykają się, aby dyskutować o ważnych dla ich pokolenia zagadnieniach. Od czasu przedostatniej edycji doświadczyliśmy m.in. długotrwałego lockdownu czy wojny w Ukrainie. Powszechne stały się transmisje wydarzeń online, praca zdalna, a także komunikacja za pomocą aplikacji takich jak Microsoft Teams czy Zoom. Tym bardziej cieszy wysoka frekwencja (130 uczestników), nie odbiegająca od zainteresowania poprzednimi edycjami. Świadczy ona o tym, że udogodnienia wirtualne nie zastąpią dyskusji na żywo i wspólnej pracy w grupach. Wielu z uczestników pierwszych konfrontacji to dziś odnoszący sukcesy projektanci, niektórzy dorobili się nawet statusu polskich starchitektów. Z kolei w 2018 roku konfrontacje zostały zdominowane przez podejście aktywistyczne. Nic w tym dziwnego, kryzys ekologiczny, kosmiczne tempo rozwoju nowych technologii, niezgoda kolejnych pokoleń skutkująca chęcią zmiany status quo, postępująca specjalizacja powodują, że nieustannie musimy redefiniować zawód architekta. Jak zauważyła Dominika Janicka w dyskusji poświęconej etyce („A-m” 08/2023): Musimy poszerzyć pojęcie praktykowania architektury. Nie jest ono już tylko stricte projektowaniem budynków przez demiurga z wielkim ego. Zmiany klimatyczne wymagają od nas więcej wiedzy i empatii społecznej. Nasza dyscyplina to także przebudowy, działania edukacyjne, poszukiwanie nowych materiałów czy sposobów działania. Zmiana optyki jest także widoczna w tak istotnych wydarzeniach jak Nagroda Pritzkera (poza tegoroczną) czy nominacja na kuratora Międzynarodowego Biennale Architektury w Wenecji. Coraz częściej są to osoby działające w sposób etyczny, zaangażowany społecznie, pochodzące spoza Stanów Zjednoczonych czy europocentrycznego środowiska. Jak słusznie, podczas tegorocznej gali przyznania Nagrody Architektonicznej „Polityki”, zauważyła historyczka sztuki i popularyzatorka architektury Anna Cymer, kontrowersje, jakie wzbudziła tegoroczna Nagroda Prtizkera dla Davida Chipperfielda, nie wynikały z braku jego zasług, a z tego, że doceniono je za późno. Dziś myślimy o architekturze już innymi kategoriami. Ważne w wydarzeniu Młodzi do Łodzi jest to, że uczestnicy sami decydują o tym, jakie tematy będą poruszane. Proponują je reprezentujący ich liderzy, czyli osoby aktywne w środowisku młodych architektów. Różnorodna działalność tegorocznych liderów i ich gości to dowód na wielość sposobów uprawiania naszego zawodu. Znalazły się wśród nich osoby świetnie odnajdujące się w pracy w dużym biurze, stawiające pierwsze kroki we własnym biznesie, działające w sposób aktywistyczny, na pograniczu architektury i sztuki, łączące architekturę z różnymi dyscyplinami ścisłymi czy zajmujące się jej popularyzacją i wpływaniem na dyskursy. Dzięki temu możliwe było poruszanie różnych problemów, z którymi borykają się uczestnicy konfrontacji.