Domki Szumilas / Lubiatowo

Już nie ma dzikich plaż… u kresu PRL-u śpiewała Irena Santor. Dzisiaj jest ich jeszcze mniej. W miejscowościach nadmorskich wciąż przybywa za to hoteli i apartamentowców. Wielu zazdrości Skandynawom zrównoważonego inwestowania na ich wybrzeżach. Pamiętajmy jednak, że w najludniejszym z tych krajów – Szwecji, na jednego mieszkańca przypada 30 cm linii brzegowej, w Danii 125 cm, podczas gdy w Polsce tylko 1,5 cm. Duże hotele są naszym przeznaczeniem, ale jeśli powstają na terenach zurbanizowanych, w zgodzie z planami miejscowymi, nie powinny stanowić zagrożenia dla naszego wybrzeża. Większym problemem są rosnące w postępie geometrycznym długie łańcuchy sklejonych ze sobą domków zawiniętych wokół dmuchanych basenów i zjeżdżalni. To one wyparły namioty z pól campingowych i rozlewają się poza granice nadmorskich miejscowości. Ale można inaczej. Pomiędzy obszarami tętniącymi intensywnym życiem wakacyjnym wciąż jeszcze daje się spotkać piękne, prawie puste plaże oddzielone od wiosek szerokim pasem lasu. Tereny te są ostoją tzw. wypoczynku slow.

Takim spokojnym miejscem na mapie polskiego wybrzeża jest Lubiatowo – wieś w połowie drogi między Łebą a Rozewiem. Oddzielona od szerokich plaż sosnowym lasem, sama nie stanowi zespołu zabudowy o czytelnej strukturze czy charakterze, nie mówiąc o urodzie. Znajdziemy tu wiele małych osiedli wypoczynkowych. Różnią się od znanych z poprzedniej epoki domków campingowych tym, że są całoroczne, ogrzewane, klimatyzowane, a przy tym przewyższają je wielkością, standardem i trwałością. Grupowane są zwykle w regularnych szeregach, by jak najefektywniej wykorzystać działkę. Brak dojrzałej zieleni zdradza młodość obiektów. Panuje tu nieposkromiona wyobraźnia właścicieli, ale zabudowa zwykle jest banalna i bez wartości architektonicznej. Na tym tle domki siedliska Szumilas odznaczają się logiką i troską o detal.