Yume House / Kraków

2023-10-25 16:34 Tekst: Piotr Lewicki, Kazimierz Łatak, zdjęcia: Rafał Chojnacki

Z zewnątrz trudno dostrzec, że obiekt skrywa dom jednorodzinny, którego funkcje – z uwagi na szczupłość terenu – zostały rozdysponowane w pionie – o nowej realizacji pracowni INDO Architekci piszą Piotr Lewicki, Kazimierz Łatak [W WYDANIU CYFROWYM WIĘCEJ ZDJĘĆ].

Ostatnie dwie dekady przyniosły istotne zmiany w architekturze, a nawet urbanistyce, krakowskiego Podgórza. Usytuowane blisko centrum, raptem tuż za Wisłą, z nieco zaniedbanej dzielnicy przeobraziło się w modny obszar oferujący mieszkańcom i przyjezdnym krajobraz odmienny od Starego Miasta czy położonego na drugim brzegu rzeki Kazimierza. Zostało założone przez Austriaków (złośliwa anegdota przypisuje mu pierwotną nazwę Josephstadt, mającą podobno honorować cesarza) pod koniec XVIII wieku i przyłączone do Krakowa ledwie 100 lat temu. Kiedy drogi zawodowe zaprowadziły nas na stare Podgórze, co miało miejsce przy okazji konkursu na przebudowę placu Bohaterów Getta, nie było jeszcze pobliskiego Hotelu Qubus ani Cricoteki, a w miejscu obecnej luksusowej zabudowy plombowej wzdłuż bulwaru stały zakłady produkcyjne przedsiębiorstwa Vistula.

Nie było ważnego dla miejskiego pejzażu tej okolicy aparthotelu Lwowska 1 ani innych, drobniejszych w skali uzupełnień istniejącej tkanki. Sekwencja trzech kontynuujących się ulic – Kalwaryjska, Limanowskiego, Wielicka – tworzą razem oś kompozycyjną, która wygina się wokół Rynku Podgórskiego, będącego sercem dzielnicy. Plac łagodnie wznosi się w kierunku górującego nad nim kościoła św. Józefa. Świątynia, przebudowana przez Jana Sas-Zubrzyckiego na początku XX wieku jest jednym z najbardziej znanych budynków Podgórza, śmiało może uchodzić za jeden z jego symboli. Z Rynku, wzdłuż wschodniej fasady kościoła, ostro w górę wspina się ulica Parkowa, która prowadzi na położone dalej na południe wzgórze Lasoty. Jego zabudowa obejmuje głównie interesujące wille – raz secesyjne, raz międzywojenne, ale i późniejsze, choć znajduje się tu także miniaturowy – jak podają źródła – najmniejszy krakowski kościół, św. Benedykta, o imponującej historii oraz gmach XIX-wiecznego fortu, pozostałości po austriackim systemie obronnym.

Spis treści Architektura 11/2023
przegląd

Jak zawsze relacjonujemy najważniejsze wydarzenia. Tym razem są to: Kinomural, wystawa Liberated space? oraz Weekend Architektury w Gdyni.

We wrześniu po raz pierwszy w Polsce gościł znany architekt i społeczny aktywista Alejandro Aravena, założyciel pracowni Elemental z Santiago de Chile. W tym numerze publikujemy wywiad z projektantem.

Jak zawsze prezentujemy najciekawsze wydarzenia architektoniczne. Polecamy relację z warsztatów OSSA 2023.

Publikacje: Prywatne i publiczne. Architektura nowoczesna jako medium masowe, Beatriz Colominy oraz Niechciane, nielubiane. Warszawski rap lat 90., Filipa Kalinowskiego, recenzują dla nas Monika Arczyńska i Zofia Piotrowska

Przegląd najciekawszych projektów i opracowań konkursowych, w tym miesiącu: BCM Architekci, Medusa Group, TRIAS AVI i Ralph Appelbaum Associates, Stelmach i Parnerzy, Pas Projekt i SPA.

Wśród najciekawszych wydarzeń znalazła się relacja z międzynarodowej konferencji naukowej „Modernizm w Europie – modernizm w Gdyni 2023".

Polecamy warte uwagi wydarzenia: Forum Dostępności oraz wystawę Layers, przygotowaną przez pracownię Jems Architekci, a prezentowaną w berlińskiej Architektur Galerie.

realizacje

Wielowątkową narrację architektoniczną MHP zawdzięcza precyzyjnie układanej, grupowanej i ornamentowanej marmurowej skale, która w symboliczny sposób wyraża proces zmian kulturowych i naturalnych – piszą Jerzy S. Majewski i Maciej Miłobędzki o nowej realizacji pracowni WXCA.

Nadrzędnym celem projektu była twórcza interpretacja tradycyjnej zabudowy zagrodowej, łącząca miejsce pracy leśników ze strefą edukacji – o nowej realizacji pracowni Gierbienis + Poklewski pisze Monika Arczyńska [W WYDANIU CYFROWYM WIĘCEJ ZDJĘĆ].

Nowy park wokół Kopca Powstania Warszawskiego upamiętnia zburzenie Warszawy, ale także pokazuje siłę oraz żywotność odbudowanej stolicy – pisze Beata Gawryszewska o nowej realizacji pracowni Archigrest i topoScape [W WYDANIU CYFROWYM WIĘCEJ ZDJĘĆ].

Z zewnątrz trudno dostrzec, że obiekt skrywa dom jednorodzinny, którego funkcje – z uwagi na szczupłość terenu – zostały rozdysponowane w pionie – o nowej realizacji pracowni INDO Architekci piszą Piotr Lewicki, Kazimierz Łatak [W WYDANIU CYFROWYM WIĘCEJ ZDJĘĆ].

wnętrza

Budynek z czasów Austro-Węgier zrewitalizowali architekci o hiszpańskim rodowodzie dla niemieckiego instytutu. Powstało wysmakowane danie fusion – o nowej realizacji pracowni James&Mau Arquitectura pisze Marcin Brataniec.

technika

Zastosowanie konstrukcji stalowej pozwoliło zmniejszyć ciężar budynku i ograniczyć wielkość fundamentów, wykonanych tak, aby chronić starożytną skałę i delikatną florę pisze Wiktor Kowalski o realizacji autorstwa Dorte Mandrup [W WYDANIU CYFROWYM WIĘCEJ ZDJĘĆ].

teoria i praktyka

Znajomość teorii pozwala podejmować świadome decyzje projektowe – pisze dr inż. arch. Moniki Szopińskiej-Mularz z Zakładu Projektowania Architektonicznego i Grafiki Inżynierskiej Wydziału Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury na Politechnice Rzeszowskiej.

konteksty

O tym, jak działa sztuczna inteligencja, o historii wykorzystywania danych wejściowych do generowania rozwiązań w architekturze, która rozpoczęła się już w latach 60., oraz o najnowszych technikach projektowania opartych na AI, pisze Piotr Zybura.

warsztat

Most pieszo-rowerowy będzie tworzył reprezentatywną oś pomiędzy ulicą Ząbkowską na warszawskiej Pradze a Powiślem, prowadzącą dalej w kierunku Krakowskiego Przedmieścia i Starego Miasta – piszą o realizacji Schüßler-Plan Inżynierzy Piotr Piotrkowicz i Marcel Michalak [W WYDANIU CYFROWYM WIĘCEJ MATERIAŁÓW Z BUDOWY].

przybornik

Nowe produkty i specjalistyczne technologie dla architektów

wzornik

Bądź eko – zrównoważone i przemyślane produkty, odpowiedzialne projektowanie i produkcja

zawód architekt

Uczymy się balansować pomiędzy naturalnością projektowanych terenów (...) a ich kreowaniem – mówi Maciej Kaufman w rozmowie z Emilią Ignaciuk.

z archiwum architektury

W tym wydaniu przypominamy artykuł opublikowany w numerze 5-6/1986 „Architektury" pt. „Wizualizacja komputerowa w projektowaniu architektonicznym", autorstwa Janusza Kłosa. O współczesny komentarz poprosiliśmy Kacpra Radziszewskiego.

Szukasz innych wydań ?

Sprawdź archiwum