Sanatorium w Istebnej
Sanatorium w Istebnej było pierwszym i największym polskim sanatorium złożonym z tarasowych pawilonów – wzorcową placówką leczniczą ze szkołą dla dzieci – pisze Hanna Faryna-Paszkiewicz.
Sanatorium w Istebnej – wzorcowe sanatorium dla dzieci
Rozwój wiedzy w dziedzinie zwalczania chorób społecznych, do których należała gruźlica, wskazywał na skuteczność leczenia klimatycznego. Prócz Zakopanego, mekki dla tzw. chorych piersiowo, odkrywano z czasem i inne górskie rejony. Zainteresowanie Śląskiem Cieszyńskim miało pod tym względem także charakter propagandowy. Zadbano o rozwój tego regionu, czego spektakularnym przejawem i potwierdzeniem stała się rezydencja głowy państwa – Zameczek w Wiśle (proj. Adolf Szyszko-Bohusz, 1931). Ale i budowa nowoczesnych sanatoriów nobilitowała poszczególne małe miasta i osady – Krynicę, Muszynę, Żegiestów, Szczawnicę. Co ważne, znakomita większość powstałych w dwudziestoleciu sanatoriów funkcjonuje do dziś, pełniąc swą pierwotną funkcję, ale i zyskując nowe znaczenie: są zabytkami wysokiej klasy architektury utylitarnej tamtego czasu. Żegiestowski Wiktor Jana Biegańskiego i Zbigniewa Wardzały, otwocka realizacja Egdara Norwertha czy sanatorium w Bystrej Tadeusza Nowakowskiego weszły do historii polskiej architektury. Odrębne miejsce na tej mapie zajmuje sanatorium w Istebnej, któremu wyznaczono rolę wzorcowego sanatorium dla dzieci. Charakter tej niewielkiej osady pasterskiej zmienił się radykalnie, gdy w 1937 roku na przełęczy Kubalonka otwarto Zakład Leczniczo-Wychowawczy im. Józefa Piłsudskiego.
