Muzeum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie
Obiekt powstał dla upamiętnienia ofiar represji, jakie dotknęły polską wieś w trakcie niemieckiej okupacji. Michniów ta tragedia dosięgła 12 lipca 1943 roku i w tradycji powojennej miejscowość stała się symbolem wszystkich pacyfikacji. Projektantom zależało, aby forma obiektu podkreślała jedność narracji historycznej i architektonicznej. Bryłę muzeum podzielili na segmenty, których zasadniczą konstrukcję stanowią żelbetowe elementy wyprowadzone z płyty fundamentowej i łączące się w kalenicy – o największych wyzwaniach podczas realizacji pisze główny projektant budynku Mirosław Nizio.
Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich zlokalizowane jest w Michniowie (gm. Suchedniów) w województwie świętokrzyskim. Inwestorem jest Muzeum Wsi Kieleckiej. Przystępując do projektowania, wiedzieliśmy, że naczelną ideą jest stworzenie godnych warunków do upamiętnienia ofiar represji, jakie dotknęły polską wieś w trakcie niemieckiej okupacji. Michniów ta tragedia dosięgła 12 lipca 1943 roku i w tradycji powojennej miejscowość stała się symbolem wszystkich pacyfikacji. Zadanie, przed jakim stanęliśmy nie było łatwe i to nie tylko ze względu na tematykę przyszłej ekspozycji. Na obecnym terenie funkcjonowało już miejsce pamięci. W jego skład wchodził grób zbiorowy ofiar pacyfikacji wsi, który powstał w 1945 roku, a także Pieta Michniowska (rzeźba Wacława Staweckiego) oraz tzw. Dom Pamięci Narodowej. Od początku bliska mi była koncepcja połączenia programu funkcjonalno-użytkowego z rzeźbiarską formą. To miał być swoisty pomnik pamięci – coś autorskiego, niepowtarzalnego, mocno symbolicznego. A zarazem silnie zakorzenionego we współczesnym myśleniu o architekturze pamięci i tworzeniu ekspozycji wykorzystujących całe spektrum nowoczesnych środków przekazu. Projekt zakładał, że na terenie działki powstanie Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich, parking samochodowo-autokarowy wraz z zespołem pomieszczeń technicznych zlokalizowanych w zamykającej go ścianie oporowej, nowe ogrodzenia i mury oraz Krzyże Pamięci. Moja pracownia była generalnym projektantem mauzoleum, odpowiadała za zagospodarowanie terenu, architekturę oraz wnętrza. Przygotowaliśmy projekt w fazie koncepcyjnej, budowlanej i wykonawczej oraz prowadziliśmy nadzór nad realizacją. Cały ten proces to blisko 6 lat wytężonej pracy.
