Fotografia jako narzędzie krytyki architektonicznej
Podobnie jak portret człowieka, zdjęcie architektury może być realistyczne lub idealizujące, stanowić dokumentację obiektu lub jego karykaturę. Zdjęcia mogą świadomie odkrywać lub ukrywać architektoniczną koncepcję; interpretować, nadinterpretowywać, przeinaczać – o znaczeniu zdjęć prezentujących budynki w profesjonalnym czasopiśmie architektonicznym oraz ich doborze pisze redaktor naczelna „A-m” Ewa P. Porębska.
Dla czasopisma architektonicznego zdjęcia architektury mają znaczenie fundamentalne. Nie tylko dlatego, że żyjemy w świecie „wzrokocentrycznym”, zdominowanym przez komunikację wizualną. Także dlatego, że publikowane w architektonicznej gazecie zdjęcia umożliwiają, a w każdym razie powinny umożliwiać, jak najlepsze zapoznanie się i zrozumienie koncepcji prezentowanego budynku, również przez osoby, które tego obiektu nigdy nie widziały. Oddanie istoty pokazywanych dzieł jest więc moim zdaniem podstawowym, elementarnym zadaniem specjalistycznej fotografii architektury w zawodowym czasopiśmie.
Dlatego w przypadku zdjęć publikowanych w „Architekturze-murator” niedopuszczalne jest wszelkie manipulowanie skalą, zmiany koloru czy fragmentów obiektu, retusz, choć zdarza się, że takie są oczekiwania architektów. Tego typu ingerencje zdarzały się sporadycznie – jak usunięcie czasowo umieszczonego na szybach budynku billboardu czy fragmentu rusztowania. Fotografie wykonywane na zamówienie naszej redakcji nie są też w żaden sposób stylizowane, gdyż nie jest naszym celem upiększanie rzeczywistości.
W odniesieniu do zdjęć w „Architekturze-murator” można by użyć słów Rolanda Barthesa: Fotografia (…) nie musi wymyślać, jest sama z siebie poświadczeniem autentyczności. (…) Jak Kasandra, ale z oczami zwróconymi ku przeszłości, nigdy nie kłamie. Lub raczej: może kłamać na temat znaczenia jakiejś rzeczy, gdyż z natury jest tendencyjna, ale nigdy w sprawie istnienia tej rzeczy (Roland Barthes, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, Wydawnictwo KR 1996, str. 145-146).
