Zbudowane z kamienia

2020-08-27 12:02 Tekst: Piotr Lewicki, Kazimierz Łatak
Kamienne stodoły w Żarkach, lata 30. XX wieku
Autor: fot. Marcin Skarbek/dzięki uprzejmości Urzędu Miasta i Gminy w Żarkach 1 | Stodoły w Żarkach, 1938

Praca w kamieniu pozwala współczesnemu architektowi dotknąć rzemiosła, zarówno w wydaniu tradycyjnym, jak i dzisiejszym, zaawansowanym technologicznie; wykorzystać właściwości tworzywa, ale i zmagać się z jego ograniczeniami. O dawnych i obecnych zastosowaniach tego ekskluzywnego materiału w architekturze piszą krakowscy projektanci Piotr Lewicki i Kazimierz Łatak, chętnie używający go we własnych realizacjach.

Podkrakowska wieś Kamień obchodziła w zeszłym roku 700-lecie swej lokacji. Z początkiem XV wieku dobra zostały zakupione przez kanoników regularnych laterańskich, związanych z kościołem Bożego Ciała na Kazimierzu, wówczas mieście pod Krakowem. Kronikarz Jan Długosz wspomina o Kamieniu, którego wcześniejszą nazwą był Kamyk, Kamon lub Kamen.

Nazwa wsi, rzecz jasna, nie jest przypadkowa. Kamień był, i jest nadal, bogaty w kamień; leży wszak na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. To z tutejszego kamieniołomu, spławiany był biegnącą obok Wisłą budulec – wapienne bloki, z których na podkrakowskim Kazimierzu wzniesiono monumentalną świątynię Bożego Ciała, stojącą dziś przy placu Wolnica (skądinąd nazwa ta występowała też we wsi Kamień i oznaczała teren dawnego wiejskiego placu). Obecnie, po przebudowach, w surowym wnętrzu dominuje konstrukcja z wapiennych bloków, stanowiąca tło dla barokowych elementów wyposażenia.

Szukasz innych wydań ?

Sprawdź archiwum