Co się wydarzyło
Prezentujemy laureatów krajowego etapu 19. edycji międzynarodowego konkursu Saint-Gobain Architecture Student Contest, a Bal Architektek przedstawia dokonania architektki Stelli Mutegi z Nairobi.
Bal Architektek: Jaskinia, prababka architektury
Poznajcie dziś Stellę Mutegi. Ta architektka pochodzi z Nairobi i tam, wraz z Kabage Karanja współprowadzi biuro architektoniczne Cave_bureau. W tym roku portal dezeen wskazał ją jako jedną z pięćdziesięciu najważniejszych architektek z całego świata. Cave_bureau, jak sama nazwa wskazuje, zajmuje się badaniem fenomenu jaskiń. Nazywa je przodkiniami architektury. Działa we współpracy z lokalnymi społecznościami, tworzy spekulatywne projekty dla Nairobi, uwzględniające korytarze dla wypasu bydła, a swoje wieloletnie badawczo-projektowe inicjatywy określa mianem Muzeum Antropocenu. Szuka połączeń pomiędzy geologicznym, historycznym i politycznym kontekstem tego, co pod ziemią, a współczesnym projektowaniem architektonicznym i urbanistycznym dla lokalnych, ludzkich i nieludzkich społeczności.
Instalacje i wystawy Cave_bureau wyglądają jak dzieła sztuki. Czy pamiętacie Obsidian rain na Biennale Architektury w Wenecji w 2021 roku? Zeskanowana trójwymiarowo jaskinia Mbai została przeniesiona do Pawilonu Centralnego w Giardini za pomocą setek obsydianowych kamieni podwieszonych na sizalowych linkach nad głowami zwiedzających. Oba te materiały są charakterystyczne dla wschodniej Afryki.
W 2023 roku Louisiana Museum of Modern Art w Danii pokazała kolejną wystawę monograficzną poświęconą współczesnym trendom w architekturze i zaprosiła do niej Cave_bureau. Można tam było zobaczyć wiele dotychczasowych projektów biura, ale szczególną uwagę przykuwała połafdowana instalacja z rattanu. Wypleciona z naturalnego materiału, wysoka na dwie kondygnacje abstrakcyjna konstrukcja odtwarza wiernie kształt jaskini Shimoni znajdującej się u wybrzeża Oceanu Indyjskiego. Jaskinie w Kenii stanowią ważne dziedzictwo, tak naturalne, jak i historyczne. Powstawały często na skutek wybuchu wulkanów. Przez dawne kratery do wnętrza wpada światło, tworząc spektakularne widoki. Jaskinie są również żywym świadkiem historii. Stanowiły miejsce przetrzymywania i więzienia osób wziętych w niewolę, ale również ucieczki, schronienia i oporu.
Na początku kwietnia Cave_bureau zwyciężyło w konkursie na brytyjsko-kenijski pawilon w przyszłorocznej edycji weneckiego biennale (do 1963 roku Kenia była kolonią brytyjską). Jesteśmy bardzo ciekawe tych postkolonialno-geologicznych opowieści.
Dominika Janicka, Barbara Nawrocka, Dominika Wilczyńska