Carlo Ratti: Miasto innowacji
W Carlo Ratti Associati oraz w Senseable City Lab wierzymy, że dzielenie się, akt, który od samego początku wyznacza miasto, może spowodować niespodzianki, nieoczekiwane spotkania kluczowe dla innowacji. Zastanawiamy się też, w jaki sposób wykorzystać technologie cyfrowe, by wpływać na interakcje międzyludzkie, w tym wspierać nowe modele współdzielenia. Carlo Ratti, dyrektor działającego w ramach Massachusetts Institute of Technology miejskiego laboratorium, opowiada Michałowi Piaseckiemu o trendach, które w najbliższej przyszłości zmienią styl życia w miastach.
Jaki wpływ na nasze życie w perspektywie najbliższej dekady będą miały zachodzące w szybkim tempie zmiany technologiczne, gospodarcze i społeczne? Już dziś trendy takie, jak zwiększone zainteresowanie gospodarką współdzielenia (ang. sharing economy) i gospodarką o obiegu zamkniętym (ang. circular economy), próby powrotu do lokalnej produkcji „na żądanie” poprzez sieć fab labów, a także szybki rozwój robotyki i sztucznej inteligencji są dobrze widoczne. Które z tych tendencji będą się rozwijać? Które najmocniej zmienią nasz styl życia?
Zazwyczaj swoją kontynuację znajdują trendy ponadczasowe. Mnie szczególnie interesuje „dzielenie się”, które postrzegam jako pomost między różnymi aspektami tego, jak żyjemy, pracujemy i bawimy się. Technologie cyfrowe zwiększają potencjał takiej wymiany, a tym samym wydajność zasobów. Lista przykładów jest długa, szczególnie w dziedzinie mieszkalnictwa i mobilności. Jeśli chodzi o to pierwsze, postawy już się zmieniają: dwudziestowieczne marzenie o podmiejskim domu i podwórku zostaje zastąpione wizją bardziej dynamicznego i miejskiego stylu życia. To bardziej zrównoważona i wspólna koncepcja mieszkalnictwa, która staje się przystępna dzięki technologiom IoT (ang. Internet of Things – internet rzeczy). Umożliwiają one większą rekonfigurację przestrzeni i reagowanie na zmieniające się potrzeby użytkowników. Taka wizja zamieszkiwania jest kluczowa dla projektu renowacji Caserma Lamarmora, nad którym obecnie pracujemy w naszym międzynarodowym biurze CRA – Carlo Ratti Associati, zajmującym się projektowaniem i innowacjami. Odnawiamy dawny XIX-wieczny kompleks wojskowy w Turynie. Nasz projekt stanowi nowe spojrzenie na charakterystyczną modułową strukturę koszar, która zostanie zaktualizowana i ponownie zaprojektowana, aby powstała mieszanka funkcji pozwalająca na wspólne życie, tworzenie i pracę – co-living, co-making i co-working. Plan zagospodarowania zachęca do oddolnego wzrostu, bez narzucania stałej wizji jak przestrzeń powinna być używana. Wyobrażamy sobie życie na nowo jako serię aktywności, które często można współdzielić. Co-living, podobnie jak co-working, to propozycja alternatywnego modelu, gdzie priorytetem jest synergia między mieszkańcami i ponowne wykorzystywanie zasobów w celu wyjścia naprzeciw elastyczności stającej się nieodłączną częścią życia wielu ludzi. Nie oznacza to rezygnacji z prywatności, ale dzielenie się pewnymi kluczowymi przestrzeniami, takimi jak duże salony czy obszerne balkony, i najistotniejszymi usługami. Wystarczy pomyśleć o profesjonalnej kuchni zachęcającej do bardziej wspólnotowego stylu życia. To też łączenie funkcji, z których rzadko się korzysta, co leży w interesie wszystkich mieszkańców. Jeśli chodzi o mobilność, model z XX wieku – indywidualny i wysoce niezrównoważony transport samochodowy – ustępuje miejsca innym, pozwalającym na bardziej wydajne i oparte na zasadzie współdzielenia przemieszczanie się. Obserwujemy wzrost liczby platform do wspólnego korzystania z samochodów i udostępniania rowerów. A wraz z pojawieniem się samochodów autonomicznych, oczekujemy jeszcze większych zmian i innowacji.