Szkoła podstawowa / Warszawa

Edukacja a architektura

Szkoła podstawowa przy ulicy Konstruktorskiej to pierwszy projekt w Polsce, który powstaje w ramach inwestycji deweloperskiej. Obiekt zlokalizowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej i przestrzeni publicznych wchodzących w skład założenia Modern Mokotów (proj. BBGK Architekci). Ambicją pracowni WWAA było stworzenie budynku odgrywającego rolę przestrzeni wspólnotowej, odpowiadającego na pytanie, jak powinna funkcjonować placówka edukacyjna w mieście. Ideą szkoły jest nie tylko wsparcie dla współczesnej edukacji w kontekście miejskim, lecz także manifestacja podejścia do architektury jako narzędzia edukacyjnego kształtującego postawy, budzącego wrażliwość na przestrzeń publiczną oraz zachęcającego do troski o środowisko. Założeniem projektu była placówka, która nie tylko realizuje funkcje edukacyjne, ale także staje się integralną częścią miejskiej tkanki, odpowiadając na potrzeby zarówno uczniów, jak i mieszkańców okolicy. Przekłada się to na układ obiektu, który oparty jest na sekwencji ściśle ze sobą powiązanych przestrzeni zewnętrznych i wewnętrznych. Trzon budynku tworzą trzy główne bloki funkcjonalne: publiczny – z przestrzeniami dostępnymi dla lokalnej społeczności (biblioteką oraz salą gimnastyczną), półpubliczny / rekreacyjny – z jadalnią otwartą na centralne atrium i południowe patio zewnętrzne oraz „prywatny” / edukacyjny – z dwoma klastrami sal lekcyjnych oraz zieloną klasą (w klastrze północno-wschodnim na parterze przewidziano również przestrzeń dla zerówki).

Mając na uwadze czytelne dla użytkownika rozmieszczenie poszczególnych stref, punktem wyjścia do kształtowania bryły stała się odpowiednia lokalizacja publicznego placu wejściowego oraz narożny układ sal lekcyjnych z dostępem do dwóch elewacji. Zapewnia to optymalne doświetlenie pomieszczeń oraz sprzyja naturalnej wentylacji. Osiowy układ bryły z wyodrębnionymi klastrami poszczególnych funkcji w połączeniu z zewnętrznymi dziedzińcami tworzą spójną strukturę, w której architektura ma szansę stać się przeciwwagą dla otoczenia intensywnie uzupełnianego nową zabudową mieszkaniową. Otwarty plac wejściowy szkoły wprowadza oddech w otaczającej gęstej zabudowie, a daszki z elementami metaloplastyki wyznaczają ramy placu. Nadaje mu to czytelną tożsamość jako części obiektu, jednocześnie pozostawiając go otwartym i ogólnodostępnym. Daszki domykają również zewnętrzne dziedzińce, podkreślając ich kameralny charakter. W projekcie przewidziano zieleń na elewacjach oraz wielogatunkowe nasadzenia niskich krzewów, traw i bylin kwitnących, których celem jest zwiększenie bioróżnorodności poprzez tworzenie siedlisk oraz źródeł pożywienia dla różnych gatunków ptaków i owadów, co dodatkowo pełni funkcję edukacyjną. To, że sam budynek może inspirować i mieć swój udział w edukowaniu najmłodszych, popchnęło nas do szukania rozwiązań mających na celu pokazanie użytkownikowi części obiektu, które są zwykle ukryte. Widoczne instalacje techniczne czy elementy konstrukcyjne we wnętrzu pozwalają uczniom lepiej zrozumieć działanie infrastruktury budynku i znaczenie poszczególnych systemów. Rezygnacja z tynku, zabudów tych elementów i instalacji, pozwoliła nam ograniczyć zużycie surowców oraz energii potrzebnej do ich produkcji czy transportu. Takie rozwiązanie, które stawia na racjonalne gospodarowanie zasobami, umożliwiło nam zminimalizowanie śladu węglowego. Jak się szybko okazało, na etapie budowy było to niewątpliwie jedno z największych wyzwań.